Trẻ em là người dưới bao nhiêu tuổi? Theo quy định của Pháp luật, trẻ em được luật quy định có độ tuổi như thế nào? Mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây để hiểu rõ hơn về độ tuổi quy định của trẻ em Việt Nam hiện nay nhé.
Mục Lục
Khái niệm trẻ em được hiểu như thế nào?
Xét về nghĩa đen, trẻ em là hai từ có nghĩa rất đơn giản, hầu như ai cũng biết. Thế nhưng, xét dưới góc độ pháp luật thì cụm từ “trẻ em” đang tồn tại quá nhiều bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật ở nước ta hiện nay.
Thực tế, khái niệm trẻ em được hiểu theo nhiều khía cạnh. Cũng có rất nhiều khái niệm biểu thị vấn đề này. Cụ thể như sau:
Về mặt sinh học, trẻ em là những con người ở giữa giai đoạn sơ sinh và tuổi dậy thì.
Xét về góc độ pháp lý, khái niệm này cũng được quy ước theo nhiều cách khác nhau như:
Theo Công ước quyền trẻ em tại Điều 1 quy định:“ Trong phạm vi Công ước này, trẻ em có nghĩa là người dưới 18 tuổi, trừ trường hợp luật pháp áp dụng với trẻ em đó quy định dưới tuổi thành niên sớm hơn”. Còn trong Luật trẻ em Việt Nam 2016, ở Điều 1 quy định: “Trẻ em là người dưới 16 tuổi”.
****Tham khảo thêm: Quyền trẻ em là gì? Một số điều cơ bản về công ước quyền trẻ em
Trẻ em là người dưới bao nhiêu tuổi?
Hiện nay, trẻ em được xác định ở tuổi nào thì mỗi luật lại quy định khác nhau. Theo Luật Bảo vệ – chăm sóc – giáo dục trẻ em năm 2004 quy định độ tuổi của trẻ em dưới 16 tuổi; Bộ luật Lao động quy định người lao động là người ít nhất đủ 15 tuổi; Luật Thanh niên quy định thanh niên 16 – 30 tuổi; Bộ luật Dân sự quy định 18 tuổi trở lên mới là người thành niên; Bộ luật Hình sự quy định người 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi hành vi phạm tội.
Người từ đủ 14 tuổi trở lên nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng; giao cấu với trẻ em từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi thì phạm tội giao cấu với trẻ em; mọi trường hợp giao cấu với trẻ em chưa đủ 13 tuổi đều phạm tội hiếp dâm trẻ em.
Công ước của Liên hiệp quốc về quyền trẻ em và nhiều điều ước, thỏa thuận quốc tế khác liên quan đến trẻ em mà Việt Nam đã ký kết, tham gia thì quy định độ tuổi trẻ em là dưới 18 tuổi. Việc quy định về độ tuổi trẻ em chưa đồng nhất dẫn đến phát sinh một số hệ lụy trên thực tế. Việc sửa đổi, bổ sung Luật Bảo vệ – chăm sóc – giáo dục trẻ em cũng có nhiều băn khoăn khi xác định độ tuổi trẻ em.
Nhưng thực tế, nếu xác định tuổi trẻ em dưới 18 tuổi thì các em sẽ được hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi dành cho người chưa thành niên trong các lĩnh vực y tế, phúc lợi xã hội, giáo dục… Song việc thay đổi này sẽ khiến phải thay đổi nhiều văn bản pháp luật khác như Bộ luật Hình sự, Luật Hôn nhân và gia đình, Bộ luật Lao động,… cùng nhiều văn bản dưới luật khác, để bảo đảm tính thống nhất độ tuổi của trẻ em.
Một bất hợp lý là trong lúc Luật Bảo vệ – chăm sóc – giáo dục trẻ em sửa đổi theo đề xuất dưới 18 tuổi thì Luật Hôn nhân và gia đình sửa đổi đang đặt ra vấn đề hạ độ tuổi kết hôn với nữ giới từ 18 tuổi xuống còn 16 tuổi, trong lúc tuổi kết hôn hiện tại là nữ từ 18 tuổi, nam từ 20 tuổi trở lên. Những bất cập về độ tuổi rất cần có sự thống nhất từ cơ quan lập pháp đến cơ quan hoạch định chính sách.
Từ phân tích trên cho thấy, pháp luật ở nước ta hiện nay quy định trẻ em là người dưới bao nhiêu tuổi đang tồn tại nhiều bất cập. Việc này làm cho hiệu lực của pháp luật bị hạn chế và đáng lo ngại hơn là dẫn đến tình trạng áp dụng luật thiếu đồng nhất. Vì vậy, rất mong các cơ quan chức năng, Chính phủ, Quốc hội sửa đổi, bổ sung để việc thực thi pháp luật được thống nhất và đạt hiệu quả cao.